Slobodan Ž. Janković
Alpska košnica
II deo
|
Naseljavanje košnice sa pčelama
Ako se ne raspolaže rojevima na ramovima, mogu se naseljavati prirodnim ili paketnim rojevima. Druga varijanta je preuzimanje društava iz nekog drugog tipa košnice. U ovoj varijanti (tako ja radim, kada nemam rojeva, a želim da naselim Alpsku), telo Alpske, sa ramovima u koje su ugrađene satne osnove, postavi se na lesonit koji dolazi preko plodišta košnice iz koje se društvo preuzima. Lesonit treba da ima otvor veličine unutrašnjeg otvora tela Alpske. Na tako formiranu košnicu postavi se prazno telo ili dva (zavisi od tipa košnice), i košnica zatvori. Kada pčele izgrade saće u dodatom telu, između njega i plodišta donje košnice se umeće drugi, a zatim i treći nastavak. Kada pčele izgrade saće i praktično formiraju gnezdo u novoj košnici, uklanja se košnica iz koje je izvršeno preuzimanje društva, a nova košnica, u potpunosti formirana ostavlja na istom mestu.
|
|
|
|
 |
|
Ram sa medom |
Tehnologija rada
Kada počne cvetanje prvih medonosnih biljaka, dodaje se treće telo (ako je u jesen uklonjeno), koje je ispunjeno izvučenim saćem, i to na podnjaču ispod gornja dva. Na ovaj način stvara se bolji toplotni režim, što omogućava da matica intenzivnije polaže jaja.
Četvrto telo se stavlja, po pravilu u stabilnoj paši, između gornja dva tela. Po izgradnji saća u tom telu, dodaje se peto telo, opet ispod najvišeg, kao četvrto iznad podnjače. Posle izvlačenja saća i u ovom telu, dodaje se šesto telo, ali sada između trećeg i četvrtog. Ovim dodavanjem šestog tela, takođe sa satnim osnovama, bez upotrebe matične rešetke, ograničava se matica u tri nastavka i istovremeno sprečava ulazak u rojidbu. Gore je izložena (bar prema prevodu koji ja posedujem) originalna tehnologija Rože Delona i do ovog dela je i ja primenjujem).
U nastavku teksta stoji: «U ovako konstruisanoj košnici odmah postoji mogućnost da se jedno telo iskoristi kao nukleus. U tom slučaju teško je se odreći načina za smenu matice koji izlaže Rože Delon. Njega dalje ne interesuje otkrivanje stare matice. Odmah smanjuje leglo za jedno telo i postavlja ispod donjeg tela kasetu, dovodi produktivno društvo u rojevo stanje, tako da ga prinuđuje da izvuče matičnjak. Radi toga, telo sa matičnjacima se dobro zatvori, odozgo i odozdo, i postavlja na mesto gde će se izvršiti oplodnja matice. Kada mlada matica počne da polaže jaja, telo se postavlja ispod najvišeg mednog tela košnice u kojoj smo odlučili da zamenimo maticu. Izvršava se tiha zamena, koja je u praksi Rože Delona stoprocentna. Pre glavne paše, osnovno društvo se pojačava još jednim telom sa leglom».
Umesto navedenog u gornjem stavu, ja postupam na dole navedeni način.
Na dan početka glavne paše, sav med uklonim i izvrcam. Matici ostavim dva nastavka sa zatvorenim leglom, izgrađenim saćem i po jednom satnom osnovom u sredini svakog tela. Sav višak, uglavnom otvorenog legla, sa pčelama koje se nalaze na tim ramovima, postavljam u posebne košnice “akumulatore”, (kako to inače radi Vladimir Hunjadi iz Novog Sada - objavljeno više puta u časopisu “Pčelar”), radi dobijanja vrlo kvalitetnih matičnjaka, u za to najpogodnijem trenutku - bagremovoj paši. Sve matice, u svim društvima koja trenutno imam, su prošle godine dobijene primenom navedenog metoda, i sudeći po dosadašnjem razvoju i vrlo uspešnom prezimljavanju su zaista kvalitetne. Kao treći, postavljam nastavak sa satnim osnovama, a zatim još dva, sa izgrađenim i izvrcanim nezaleganim saćem. Novi nastavak, podbacujem u zahtevanom trenutku, ispod tela u kojem je nektar. Ako se ovako formirana košnica ispuni medom i nektarom, oduzima se i centrifugira zatvoreni med i kasnije na isti način vraća prazan nastavak. Po završetku pašne sezone, košnicu svodim na tri nastavka. U tako formiranoj košnici, u gornjem telu se dopunjuju zalihe hrane, u srednjem stvara i izvodi leglo, a u donjem pčele uglavnom deponuju cvetni prah. Kasno u jesen kada se izvede i poslednje leglo, i formira klube u srednjem telu, zavisno od jačine formiranog društva, donji nastavak uklanjam ili ostavljam.
Još neke napomene
Alpske košnice (upravo zbog svoje veličine), pored navedenog, mogu se koristiti i za proizvodnju matica, na način kako to radi Rajko Pejanović iz Šapca – kako to on kaže “sopstvenom metodom kontrolisanog rojenja” – videti “Beogradski pčelar”, 6-7/2003, str. 152. Navedeni autor u te svrhe upotrebljava nešto manje košnice sa 6 ramova, u kojim površina saća jednog rama odgovara približno ˝ LR rama.
Ja ove košnice koristim i za čuvanje - prezimljavanje mladih matica, tako što u jednoj košnici sa 4 nastavka, pored osnovnog društva, koje je u dva tela, u preostala dva tela čuvam još po jednu maticu u svakom posebno. Po upotrebi matica, ako su potrebne u rano proleće, spajaju se sve preostale pčele, u jedno društvo, sa tri nastavka, a višak ramova sa medom, (veoma pogodni zbog svoje veličine), umesto eventualno potrebnih pogača, dodajem u prostor između krova i poklopne daske, a na otvor veličine male plastične hranilice, društvima u Farar košnicama.
Zaključiću sa ocenom da se ovim simpatičnim košnicama, može uspešno pčelariti, posebno u brdsko-planinskom području, ali i svim ostalim - nižim predelima, gde i ja pčelarim, posebno u uslovima stacionarnog pčelarenja, kada u letnjem periodu i nema neke značajnije paše. Uostalom i pčelar, Lazić Miroslav iz Šapca, koji i proizvodi ove košnice, pčelari sa oko 200 Alpskih košnica.